Przyprawy

 

Bez problemu potrafisz przygotować szybki obiad, jednak czasami dopada Cię rutyna. Świetnie to rozumiemy, gdyż, dbając o zrównoważoną, pełną dietę, ciężko czasami codziennie eksperymentować w kuchni. Jednak, by regularnie zmieniać smaki domowych potraw, nie potrzeba dokonywać kuchennych rewolucji. Czasem wystarczy sięgnąć po to, co mamy pod ręką, czyli po przyprawy. 

 

Używanie przypraw to najprostszy sposób, by podkręcić smak nawet najłatwiejszych dań. Przyprawy nie tylko sprawiają, że smak i aromat potraw staje się bogatszy, ale też bardzo często korzystnie wpływają na zdrowie. W Polsce wciąż uczymy się sztuki doprawiania jedzenia. Nie dziwi to ponieważ do popularnych od dawna przypraw wciąż dołączają kolejne, sprowadzane z różnych zakątków ziemi. Te które jeszcze niedawno były dla nas tylko egzotycznie brzmiącymi nazwami w ostatnim dziesięcioleciu nagle zaistniały na sklepowych półkach. Warto jednak pamiętać, że komponowane przez dużych producentów mieszanki ziół często zawierają dodatki, które nie są już tak zdrowe i naturalne. Dlatego należy sięgać po sprawdzone przyprawy od sprawdzonych marek. Właśnie takie przygotowaliśmy dla Ciebie w sklepie Ecotrendy! Zapoznaj się z naszą ofertą.

 

Sól

Sól jest niekwestionowaną królową przypraw. Nie tylko nadaje wyrazu wytrawnym potrawom, ale też podkreśla smak potraw słodkich. Dlatego właśnie odrobinę soli warto dodać np. do ciasta drożdżowego z owocami lub ciasta na chałkę. Doskonale łączy się również z kakao, z którego wydobywa głębokie nuty i podbija barwę smaku. Należy pamiętać, że lekarze przestrzegają przed zastosowaniem w kuchni zbyt dużej ilości soli, ponieważ i tak jest ona dodawana do wielu produktów spożywczych. Jednak jak to bywa ze wszystkim: sól soli nierówna.

 

• Tradycyjna sól kuchenna – to najczęstszy wybór, który z łatwością można zastosować w większości potraw, ma najmocniejszy smak, więc warto o tym pamiętać i odpowiednio dozować jej użycie. Używaj soli rozsądnie, ponieważ łatwo jest przesolić danie, co sprawi, że nie będzie ono smaczne. Zawsze łatwiej dosolić, niż naprawić szkody wyrządzone przez zbyt wielką ilość przyprawy. 
• Sól himalajska – jest to najzdrowsza i najczystsza postać soli. Jej kryształy mają delikatnie różową barwę. Charakteryzuje się dużą zawartością minerałów, wpływających korzystnie na funkcjonowanie organizmu człowieka m. in. magnez, cynk, miedź, siarkę, żelazo, sód, wapń czy fosfor. Dzięki zawartości tych składników wpływa korzystnie na działanie układu oddechowego, jest pomocna w zwalczaniu infekcji jamy ustnej i gardła. Wspomaga także układ odpornościowy i oczyszczanie organizmu z toksyn. Dla osób, chcących prowadzić zdrowy tryb życia jest doskonałą alternatywą tradycyjnej soli kuchennej.
• Sól morska – sól himalajską można zastąpić w kuchni również solą morską. Podobnie jak sól himalajska zawiera dużą ilość minerałów i charakteryzuje ją podobne działanie. Ma jednak znacznie intensywniejszy smak odznaczający się rozpoznawalną morską nutą. Zarówno sól morska, jak i himalajska występują w postaci nieco większych kryształów, jednak bez problemu można je zmielić w młynku, by uzyskać drobniejszą konsystencję.
• Sól niskosodowa – jest ciekawą odmianą soli, która zawiera nawet do 30% mniej sodu niż inne rodzaje. Sód zastąpiony został w niej solami magnezu oraz potasu.
• Sól ziołowa – to mieszanka soli jodowanej z ziołami takimi jak: bazylia, cząber, oregano, pieprz, czosnek, pietruszka, tymianek czy rozmaryn. W sklepach można dostać przeróżne mieszanki, więc, aby uzyskać pożądany efekt smakowy, warto za każdym razem przeczytać skład. Uchroni Cię to również przed produktem zawierającym nienaturalne wzmacniacze smaku i aromatu.

Pieprz

Jeśli sól jest królową przypraw, to pieprz jest królem. Czy możesz wyobrazić sobie coś cudowniejszego niż wiosenna sałatka (sałata, pomidor, świeży ogórek, cebulka) oprószona solą i pieprzem? My zdecydowanie uwielbiamy ten zestaw. Jednak warto znać różnice między poszczególnymi dostępnymi w sklepach rodzajami pieprzu: 

• Czarny pieprz – jest najmocniejszy w samu i najczęściej wybierany w sklepach. Jeżeli zdecydujesz się na wersję ziarnistą do młynka czarny pieprz zyska świeżą nutę i jeszcze wyrazistszy, charakterystyczny aromat.
• Biały pieprz – jest przyprawą pozyskaną z tej samej rośliny, co pieprz czarny – Piper nigrum. Jednak, by uzyskać ziarna pieprzu białego, przetwarza się go w inny sposób. Owoce, czerwone na etapie zbioru moczy się przez około 2 tygodnie, po czym obłuskuje z zewnętrznej powłoki, myjąc i trąc. Dopiero potem ziarna są poddawane suszeniu na słońcu. Pieprz biały ma zdecydowanie delikatniejszy smak niż jego czarny odpowiednik, ale także potrafi być pikantny, więc należy dozować go rozważnie. Ma bardzo ciekawy nieco dymny bukiet.
• Pieprz czerwony – pieprz czerwony jest uzyskiwany z pieprzowca peruwiańskiego i brazylijskiego. Jest najłagodniejszy ze wszystkich odmian pieprzu i charakteryzuje się słodko ostrym smakiem. Po zebraniu wymaga szybkiego przetworzeniu. W tym celu zalewa się go solanką lub octem albo szybko suszy. Dzięki wysokiej zawartości kapsaicyny odpowiedzialnej za pikantne nuty ma właściwości antyseptyczne, antyzapalne i antybakteryjne. Wspomaga także regenerację mięśni oraz stawów.
• Pieprz zielony – ma łagodny smak. Suszony jest w niskich temperaturach zalany solanką. Jest doskonały sosów podawanych z potrawami mięsnymi, np. do steków, ponieważ zamoczony \w ciepłej wodzie ulega odświeżeniu. Sprawdzi się także jako przyprawa do zup oraz ryb.

Papryka

• Pieprz Cayenne – chociaż nazwa jest myląca, to pieprz Cayenne jest niczym innym, jak właśnie sproszkowaną papryczką Cayenne, specjalną odmianą papryczki chili. By uzyskać charakterystyczny dla tej przyprawy bardzo ostry, świeży smak i mocny aromat, suszeniu poddaje się młode papryczki. Zawarta w pieprzu kajeńskim kapsaicyna ma działanie przeciwzapalne, antybakteryjne i antyoksydacyjne. Pomaga w obniżeniu poziomu cholesterolu we krwi, wpływa korzystnie na układ naczyniowy i na pracę serca. Udrażnia drogi oddechowe i ma działanie rozgrzewające, więc spożycie tej przyprawy zalecane jest podczas przeziębienia. Pobudza również układ trawienny do szybszej pracy oraz przyspiesza spalanie kalorii.
• Papryka słodka – to sproszkowane wewnętrzne ściany strąka papryki oraz pestki słodkich odmian papryki. Przyprawa używana jest w kuchni na co dzień, właściwie wszechstronnie. W ogóle warto wiedzieć, że papryka należy do najczęściej uprawianych na świecie warzyw, a zastosowanie przyprawy w kuchni jest częstsze niż zastosowanie pieprzu. Ta mieszanka różnych gatunków słodkich sproszkowanych papryk jest wykorzystywana do przyprawiania mięs, twarogów, sosów, ryb, kasz i ryżu. Dodaje się ją także do sałatek.
• Papryka ostra – to mieszanka sproszkowanych strąków i pestek odmian ostrej papryki. Często kojarzy się z kuchnią węgierską i jest w tym niemało racji, ponieważ na Węgrzech uprawy ostrej papryki są bardzo liczne. Podobnie jest w Bułgarii, Hiszpanii, Indiach, Indonezji i Meksyku. Papryka ostra wzmacnia smak sosów, w tym gulaszu, czerwonego mięsa, a także nada się doskonale jako jedna z przypraw nadająca charakteru ryżom, kaszom oraz daniom ze strączków i kukurydzy. Podobnie jak pieprz kajeński papryka ostra zawiera kapsaicynę, więc wykazuje właściwości przeciwzapalne i antybakteryjne.
• Papryka jalapeno – to odmiana ostrej papryki, pochodząca z Meksyku, z miasta Xalapa, od którego wzięła swoją nazwę. Charakteryzuje się ostrym smakiem i występuje w kolorach czerwonym oraz zielonym. Zawartość kapsaicyny w papryczkach jalapeno wynosi od 2500-8000 w skali Scoville’a, co jest progiem dosyć wysokim. Kolor papryki zależy od czasu dojrzewania. Papryka zawiera wysoki poziom witamin C i A oraz wspomaga wydzielanie się endorfin – hormonu poprawiającego nastrój. Ma wysokie właściwości antyoksydacyjne i obniżające zawartość trójglicerydów i cholesterolu we krwi. Działa korzystnie w przebiegu zapalenia zatok i wspomaga pracę serca. Często występuje w mieszankach przypraw np. z czosnkiem i ziołami, a także w postaci płatków. Podkreśla smak mięs, sosów, marynat.
• Papryka chili – wbrew pozorom chili nie jest osobną odmianą papryki. Jest to zbiorcze określenie dla całego wachlarza odmian papryk ostrych. Do papryk chili zalicza się: jalapeno, piri-piri, Cayenne, Tabasco i wiele innych. Papryczki określane jako chili sprawdzą się doskonale jako przyprawy do mięs, ryb, farszów, sosów, marynat, a także… do kakao! Ogranicza Cię tylko Twoja wyobraźnia!

Przyprawy to nie tylko pieprz i sól!

Oprócz wymienionych powyżej soli, pieprzu i papryki ogromną popularnością na rynku przypraw cieszą się wszelakie zioła oraz inne wyraziste w smaku rośliny.

• Bazylia – jest przyprawą niezwykle aromatyczną, której smak przywodzi na myśl kuchnię Włoch i Grecji. Doskonale komponuje się z sosami do sałatek, podkreśla smak warzyw i serów, może być stosowana do makaronów i twarogów. Jest królową smaku w uwielbianej przez Polaków sałatce Caprese, czyli prostym połączeniu pomidorów z serem mozzarella. Do przygotowania tej sałatki możesz użyć zarówno suszonej bazylii, jak i jej świeżych liści. Potrawa będzie również wspaniale smakowała ze sporą ilością świeżego pieprzu.
• Mięta – w zależności od odmiany mięta może odznaczać się smakiem świeżym lub ostrym i gryzącym. Jest to przyprawa bardzo aromatyczna. Sama roślina stosowana jest w kuchni od wieków, zarówno ze względu na intrygujący smak i zapach, jak i z powodu jej właściwości prozdrowotnych. Mięta posiada zbawienny wpływ na układ pokarmowy. Zapobiega skurczom jego mięśni gładkich. Dzięki temu przeciwdziała wzdęciom i innym problemom żołądkowym i jelitowym. Jest świetnym dodatkiem do sosów, warzyw, marynat. Doskonale komponuje się z rybami, a także stanowi niezastąpiony składnik lemoniad, koktajli i deserów. 
• Oregano – to przyprawa o świeżym, lekko gorzkim i pieprzowym smaku, który kojarzy się przede wszystkim z kuchnią włoską, cienkim ciastem aromatycznej pizzy i pysznymi makaronami. Jednak niewielu wie, że oregano to również doskonałe źródło przeciwutleniaczy, dostarczające organizmowi również wielu witamin w tym: K, C, A, E oraz B6. 
• Rozmaryn – to kolejna przyprawa pochodząca z ciepłych obszarów basenu Morza Śródziemnego. Często bywa składnikiem mieszanek przypraw, jednak Polacy są w czołówce stosowania rozmarynu, jako samodzielnej przyprawy. Przyprawa ma lekko sosnowy zapach i sprawdza się idealnie jako dodatek do mięs, pieczonych lub gotowanych warzyw i sałatek
• Tymianek – jest ceniony od czasów starożytnych jako doskonały dodatek do warzyw i dań mięsnych. Poza tym, że jest zielem o silnym smaku i aromacie posiada wiele właściwościo prozdrowotnych. Ma właściwości wykrztuśne, więc sprzyja leczeniu przeziębienia i jest pomocny przy stanach zapalnych układu oddechowego. Zawartość polifenoli sprawia, że posiada on właściwości antyseptyczne i antybakteryjne, dlatego wywar z tymianku jest niekiedy zalecany do okładów zranionych miejsc na ciele i może wspomagać leczenie infekcji bakteryjnych. Dzięki obecności flawonoidów działa przeciwutleniająco, wykazuje więc pozytywne działanie na skórę, zmniejsza efekty starzenia i uszkodzeń powodowanych przez wolne rodniki. Działa moczopędnie i wzmacnia system odpornościowy. Koi nerwy i zapewnia dobry sen.
• Pietruszka – to popularna w Polsce roślina, która często bywa niedoceniana. Wspaniale współgra z mięsem, sałatami, sosami i rybami. Zapewnia im wspaniały aromat lecz nie jest to jej jedyna zaleta. Pietruszka zawiera mnóstwo witaminy C, więc podnosi odporność. Co więcej, działa moczopędnie, wspomaga oczyszczanie organizmu z toksyn i nieweluje opuchliznę. Dostępna jest na rynku w postaci sproszkowanego korzenia lub natki. Pietruszka jest także doskonałym źródłem żelaza.
• Czosnek – ostry, wyrazisty i charakterystyczny smak czosnku czyni z niego idealną przyprawę do mięs, ryb, pasztetów i kiełbas oraz sosów zarówno tych do mięsa, jak i do sałat. Wspomaga działanie układu odpornościowego.
• Liść laurowy – jest przyprawą, którą zna każdy miłośnik kuchni polskiej. Nieodzowny jako dodatek do gulaszu, bigosu i zup.
• Cynamon – to w Polsce zapach i smak Gwiazdki. Grudzień cały pachnie cynamonem – pierniczki, pierniki, grzane wino nie mogą bez niego zaistnieć. Nie dość, że cechuje go magiczny aromat, wspomaga także walkę z infekcjami wirusowymi, bakteryjnymi, grzybiczymi i z innymi stanami zapalnymi w organizmie. Na rynku występuje w postaci lasek oraz zmielonej kory (ma wtedy postać sypką)
• Goździki – jeżeli Święta mają smak i zapach, to jest to połączenie cynamonu i właśnie goździków. One również wzmacniają smak pierników i grzańców. Stanowią częsty dodatek do kapusty i bigosu. Dobrze komponują się także dodane do śledzia z cebulką. 
• Kurkuma – nadaje potrawom słodko-ostry smak i barwi je na żółto. Jest najczęściej stosowana w daniach z ryżu, ale komponuje się wspaniale także z potrawami z drobiu i innych mięs. Lubi się z makaronami oraz zupami w postaci kremu. Smacznie możesz także połączyć ją z fasolą! Ma silne działanie antybakteryjne i antyseptyczne. Wspomaga pracę trzustki, korzystnie wpływa na poziom cholesterolu oraz glukozy we krwi. Wykazuje działanie rozkurczowe, dlatego może być pomocna podczas menstruacji.

Mieszanki przypraw – sztuka łączenia smaków i aromatów

Znamy zioła oraz inne przyprawy, wiemy, że cała tajemnica polega na ich odpowiednim łączeniu, ale nie każdy czuje się w tym pewnie. Dla osób, które nie mają się za kuchennych wirtuozów lub nie mają czasu na eksperymentowanie z przyprawami, na rynku pojawiły się mieszanki przypraw. Są one doskonałym rozwiązaniem, jednak tutaj należy bardzo uważać i decydować się wyłącznie na takie z naturalnych składników, od sprawdzonych producentów. Jest to ważne, ponieważ wiele mieszanek zawiera sztuczne wzmacniacze smaku i aromatu, a także ogromne ilości soli oraz cukru. 

• • Curry – jest to jedna z najpopularniejszych przypraw w Europie używana do przyrządzania drobiu i sosów. Jednak w rzeczywistości nazwa oznacza potrawę, a w gruncie rzeczy sos, który w południowo-wschodniej Azji podawany jest z ryżem. W tamtych rejonach nie ma zwyczaju kupowania tej przyprawy jako całości. Sosy doprawia się na bieżąco i w dozowaniu przypraw występują różnicę. Jednak w istocie najczęściej są to te same smaki. Europejczycy zachwyceni smakiem potrawy zaczęli przywozić do Europy mieszanki przypraw mielone na zapas i w ten sposób, po wielu latach przyprawa curry zyskała na popularności. Na curry najczęściej składają się następujące składniki: kurkuma, imbir, pieprz czarny, sól, kolendra, kmin rzymski, gorczyca czarna, chili, cynamon, czosnek pospolity, gałka muszkatołowa, goździki, kardamon i cebula.

• Przyprawy do ryb – ryby to jeden z najistotniejszych składników w diecie człowieka. Bazą mieszanki do przyprawiania ryb zazwyczaj są bazylia, oregano, pietruszka i tymianek, do których, by nadać smakowi ciekawej nuty dodaje się często estragon i szałwię. Zioła te podkreślają smak ryby i dlatego są często stosowane w kuchni śródziemnomorskiej, gdzie owoce morza to jedne z najczęściej spożywanych składników. Niekiedy w przyprawach do ryb spotkać można także trawę cytrynową lub skórkę cytryny oraz czosnek.

• Przyprawy do sałatek – mieszanki przyprawowe do sałatek mają podkreślać wyśmienity smak świeżych warzyw. Zazwyczaj komponuje się je więc z prostych, powszechnie lubianych ziół i warzyw np. słodkiej papryki, curry, cebuli, czosnku, pietruszki, czarnego pieprzu czy koperku. W myśl zasady, że mniej znaczy więcej!